تحقق رؤیای اسرائیل بزرگ؛ پر

پايگاه خبري تحليلي «نيک رو»، جنبش مقاومت فلسطین(حماس) از کشورهای عربی و اسلامی خواسته است تا با جاه طلبی‌های اسرائیل در مورد اراضی اشغالی مقابله کنند.

به گزارش روزچهارشنبه 8 ژانویه 2025( 19 دی ماه) پرس تی ‌وی و خبرگزاری شهاب فلسطین، دربیانیه حماس آمده است: «اعلامیه‌های خصمانه رهبران اشغالگر، مستلزم پاسخ قاطع دولت‌های عربی و اسلامی برای مقابله با این جاه‌طلبی‌ها و توقف جنایات آن‌ها است».

اظهارات این جنبش پس از آن بیان شد که حساب‌های رسمی رسانه‌های اجتماعی اسرائیل نقشه‌ای را منتشر کردند که سرزمین‌های فلسطینی همراه با اردن، سوریه و لبنان را که به رژیم ضمیمه شده‌اند، نشان می‌داد.

حماس گفت این نقشه شواهد دیگری از ماهیت استعماری اسرائیل و طرح آن برای تشدید تجاوز برای تحت سلطه درآوردن منطقه و تصرف منابع آن است.

این جنبش سپس خواستار اقدامات قاطع اتحادیه عرب و همچنین کشورهای عربی و اسلامی برای مقابله با جاه طلبی های اسرائیل و توقف جنایات آن علیه فلسطینیان شد.

این سیاست‌های تهاجمی و اعلامیه‌های علنی مکرر، همزمان با ادامه جنگ وحشیانه نسل‌کشی و پاک‌سازی قومی در غزه و کرانه باختری، خواستار اقدامات قاطع اتحادیه عرب و دولت‌های عربی و اسلامی است. در بیانیه حماس آمده است: مقابله با این جاه طلبی ها، توقف جنایات مستمر صهیونیست ها علیه مردم فلسطین و ارائه هر گونه حمایت و همبستگی در برابر نقشه های فاشیستی که کل منطقه را هدف قرار می دهد، ضروری است.

این نقشه پس از آن منتشر شد که وزیردارایی راست افراطی اسرائیل، بزالل اسموتریچ، تمایل خود را نه تنها برای تسخیر تمام سرزمین‌های فلسطینی تا رود اردن بلکه سوریه، اردن و لبنان را آشکار کرد.

او همچنین جاه طلبی خود را برای الحاق سرزمین های عربی که تا عراق و عربستان سعودی می رسد، ابراز کرد.

در بیانیه قبلی حماس از مردم عرب و مسلمان و مردم آزاده جهان خواسته بود تا فشار بیشتری بر دولت ها و سازمان های بین المللی اعمال کنند تا از محکومیت و محکومیت صرف فراتر رفته و «مسئولیت خود را در توقف این هولوکاست که توسط این هولوکاست انجام می شود به عهده بگیرند. اشغالگری صهیونیستی که در جنایات خود تحت پوشش آمریکا احساس امنیت می کند.

اظهارات خصمانه سران اشغالگر مستلزم اتخاذ مواضع مستحکم از سوی دولت های عربی و اسلامی برای مقابله با جاه طلبی ها و توقف جنایات رژیم صهیونیستی است.

این بیانیه پس از آن منتشر شد که یک حساب کاربری X وابسته به وزارت خارجه رژیم صهیونیستی، نقشه‌های ادعایی حاوی نظراتی را منتشر کرد که هزاران سال سابقه جعلی را به اسرائیل نسبت می‌داد.

روز سه‌شنبه7 ژانویه 2025، مقامات فلسطین و اردن نقشه اسرائیل را که سرزمین‌های فلسطین، اردن، سوریه و لبنان را بخشی از به اصطلاح «اسرائیل بزرگ» می‌دانست، محکوم کردند.

به گزارش خبرگزاری وفا، نبیل ابورودینه، سخنگوی تشکیلات خودگردان فلسطین، نقشه اشتراک‌گذاری شده توسط حساب‌های شبکه‌های اجتماعی اسرائیل را نقض آشکارتمام قطعنامه‌ها و قوانین بین‌المللی توصیف کرد.

وی گفت: سیاست های اشغالگرانه اسرائیل، حملات شهرک نشینان غیرقانونی و یورش بی امان به محوطه مسجد الاقصی مستلزم اتخاذ یک موضع فوری بین المللی برای جلوگیری ازآنچه که مردم فلسطین در معرض جنگ و ویرانی قرار دارند، دارد.

بخش هایی از اردن در نقشه اسرائیل گنجانده شد. وزارت خارجه اردن این سند را "تحریک آمیز و           بی اساس" توصیف کرده و گفته است که "به دروغ ادعا می کنند که این یک نقشه تاریخی اسرائیل است".

این وزارتخانه گفت که اقدامات و اظهارات اسرائیل مبتنی بر نژادپرستی نه حاکمیت اردن را تضعیف می کند و نه حقوق مشروع مردم فلسطین را تغییر می دهد.

در ادامه این بیانیه آمده است که دولت اسرائیل باید فورا این اقدامات تحریک آمیز را متوقف کند و مقامات اسرائیلی از اظهارات بی پروا که تنها به تنش ها دامن می زند و به بی ثباتی منطقه کمک می کند، دست بردارند.

به گزارش خبرگزاری پترا، این وزارتخانه اعلام کرد که انتشاراین نقشه با "اظهارات نژادپرستانه" وزیر دارایی راست افراطی اسرائیل؛ بزالل اسموتریچ درمورد الحاق کرانه باختری اشغالی وساخت شهرک های غیرقانونی در غزه با هم همزمان شده است.

در مارس 2023، اسموتریچ طی دیدارخود از پاریس و به هنگام سخنرانی در کنار نقشه ای از «اسرائیل بزرگ» که اردن را بخشی از کشورش نشان می داد، ایستاد.[1]

کشورهای عربی سیاست توسعه طلبانه رژیم صهیونیستی را محکوم کردند

کشورهای عربی با شدیدترین عبارت‌ها اقدام کابینه اشغالگر در انتشار نقشه‌هایی که مدعی است نقشه‌های تاریخی از اسرائیل است، محکوم کرده اند.

به گزارش خبرگزاری آناتولی، قطر، امارات متحده عربی و عربستان سعودی همگی نقشه اسرائیل در شبکه‌های اجتماعی رسمی را که مدعی «حقوق ارضی تاریخی» بر فلسطین، اردن، لبنان و سوریه است، محکوم کردند.

بر اساس این گزارش، وزارت خارجه قطر این نقشه را «دفاع از قطعنامه‌های مشروعیت بین‌المللی» توصیف کرد و اعلام کرد که این گونه اقدامات تحریک‌آمیز به‌ویژه در طول جنگ غزه، بی‌ثبات‌کننده است.

این وزارتخانه همچنین از جهان درخواست کرد که اسرائیل را برای پیروی از قوانین بین المللی و توقف سیاست توسعه طلبانه خود تحت فشار قرار دهد.

این گزارش افزود که امارات نیز این نقشه را به عنوان "تلاش هماهنگ برای گسترش اشغال" و "دفاع از قوانین بین المللی" محکوم کرد.

در این گزارش آمده است: وزارت خارجه عربستان سعودی نیز به این اعتراضات پیوست و اسرائیل را به دلیل"گسترش اشغالگری" محکوم  نمود.

جنبش مقاومت حماس هم دربیانیه مورد اشاره، طرح رژیم صهیونی را برای الحاق بیشتر سرزمین های فلسطینی و عربی به شدت محکوم کرده است.

هارون ناصرالدین، عضو دفتر سیاسی حماس در بیانیه‌ای گفت: زمان آن فرا رسیده است که ملت‌های اسلامی به وظایف دینی و سیاسی خود در قبال قدس مقدس که با کارزار گسترده یهودی‌سازی توسط دولت اشغالگر اسرائیل مواجه است، عمل کنند.

این مقام مسئول تأکید کرد: کشورهای اسلامی از منابع لازم برای اعمال فشار بر قدرت های جهانی برای مهار اشغالگری اسرائیل و توقف جنایات آن علیه مردم فلسطین و مقدسات اسلامی برخوردار هستند. وی همچنین براهمیت «اجرای قطعنامه‌های اجلاس‌های اسلامی قبلی» که هرگونه تغییر در وضعیت بیت ‌المقدس و مسجد الاقصی را رد می‌کرد، تأکید کرد.

وی با تأکید بر تشدید حملات شهرک نشینان غیرقانونی به مسجد الاقصی و تخریب در بیت المقدس، به ویژه در محله سیلوان، گفت: اشغالگری اسرائیل به کنترل کامل شهر مقدس ادامه می دهد.

این نقشه که حساب‌های رسمی وابسته به رژیم صهیونیستی اخیرا آن را منتشر کرده‌اند ادعا می‌کند سرزمینی موسوم به «پادشاهی اسرائیل» از ۳۰۰۰ سال قبل وجود داشته است!

نقشه اسرائیل بزرگ روی یونیفرم نظامیان رژیم صهیونی

عکسی از یک نظامی صهیونیستی در عملیات غزه منتشر شده است که روی لباس او نقشه "اسرائیل بزرگ" نقش بسته است. در این نقشه، علاوه بر فلسطین اشغالی، مساحت گسترده ای از خاک کشورهای همسایه از جمله اردن، لبنان، سوریه، عراق و مصر به عنوان خاک "اسرائیل"، ضمیمیه اراضی اشغالی شده اند.

انتشار این عکس در شبکه های اجتماعی واکنش های گسترده ای را به دنبال داشته است.

کاربران شبکه های اجتماعی، طرح چنین نقشه ای را بیانگر مطامع توسعه طلبانه رژیم صهیونیستی و یادآور مطامع امپراطوری تاریخی و هم راستا با مفهوم سیاست "لبنسراوم" یا "فضای حیاتی" یا "زیستگاه" آلمان نازی دانستند.

کاربران گفتند مفهوم "اسرائیل بزرگ" ریشه در برخی تفسیرهای ایدئولوژیک افراطی گرایانه صهیونیسم دارد و بازتاب اعتقاد به سرزمین موعود در کتاب مقدس است که از نیل در مصر تا فرات در عراق امتداد دارد.

کاربران خاطرنشان کردند: "این تفسیر از ابتدای تأسیس رژیم صهیونیستی مورد اختلاف بوده است به نحوی که طرفداران، آن را تحقق پیشگویی پیامبر می دانند و منتقدان، آن را بهانه ای برای مطامع توسعه طلبانه منطقه ای و تجاوز به خاک کشورهای همسایه می دانند."[2]

کذب بودن پروژه ایدئولوژیکی «اسرائیل بزرگ»

آنچه امروز اتفاق می افتد صرفاً یک تشدید نظامی گذرا نیست. بلکه جزئی از یک پروژه ایدئولوژیک عمیق است که ریشه در افسانه های به اصطلاح «اسرائیل بزرگ» دارد. مطالعات تاریخی و مذهبی متعددی کذب بودن این ادعاها را نشان داده است که هدف آن تحمیل واقعیتی جدید در عرصه جهانی است. ایمان یهود، ایدئولوژی صهیونیستی یا مفهوم اسرائیل بزرگ اساساً براساس تفسیر تحریف شده تورات است. این تفسیر بیان می کند که مرزهای دولت اسرائیل از رود نیل در مصر تا رود فرات در سوریه و عراق امتداد دارد. این مفهوم در ورودی کنست نوشته شده است: "و چون خداوند بر ابراهیم ظاهر شد، سرزمین مقدس را از نیل تا فرات به او بخشید." این ادعا همچنین در برنامه های آموزشی نیز رواج دارد: «در آن روز خداوند با ابراهیم عهد بست و گفت: من به نسل تو این سرزمین را می دهم، از وادی مصر تا نهر بزرگ، فرات، سرزمین کنیان، کنیزیان، کادمونیان، هیتیان، فریزیان، رفایم، اموریان، کنعانیان، گیرگاشیان، و یبوسیان.»

این طرح در اوایل، با اظهارات بنیانگذار صهیونیسم جهانی، تئودور هرتزل، در سال 1904، زمانی که وی به صراحت اعلام کرد که مرزهای کشور اسرائیل «از نیل تا فرات» امتداد خواهد داشت، آغاز شد. این ادعا توسط خاخام فیشمن در سال 1947 در طی شهادتش در کمیته ویژه سازمان ملل متحد در مورد فلسطین تکرار شد. وضعیت تا سال 2014 ثابت بود، زمانی که فعالان اسرائیلی نقشه‌ای را در پلتفرم رسانه‌های اجتماعی فیس‌بوک منتشر کردند که از آن به عنوان «اسرائیل بزرگ» یا «پادشاهی داوود» یاد می‌کردند که شامل سرزمین‌هایی از مصر، فلسطین، اردن، سوریه، لبنان و ... و بخش هایی از عربستان سعودی و عراق می گردید.

شایان ذکر است جمال عبدالناصر رئیس جمهور مصر در سال‌های ۱۹۷۰-۱۹۵۶ م استدلال می‌کرد که صهیونیست‌ها به دنبال «اسرائیل بزرگ» هستند که کل خاورمیانه مرکزی را در برگیرد و از این طریق شهروندان عرب را به «انبوهی از پناهندگان» تبدیل کنند. حافظ اسد پس از ۱۹۸۵ موضوع «اسرائیل بزرگ» را خطری قریب‌الوقوع معرفی می‌کرد که جهان عرب باید علیه آن بسیج شود. یاسر عرفات نیز در سخنرانی در شورای امنیت سازمان ملل در می ۱۹۹۰ به تلاش‌های رژیم صهیونیستی برای گسترش فراتر از مرزها را به عنوان تهدید کل منطقه اشاره کرد.

در سال‌های اخیر هیچ نشانه روشنی مبنی بر این که رژیم صهیونیستی و رهبران آن از این هدف چشم‌پوشی کرده باشند، وجود ندارد؛ به ویژه بعد از هفتم اکتبر این ادعاها افزایش قابل توجهی یافته است. در ژانویه ۲۰۲۴، سیاستمدار اسرائیلی آوی لیپکین در یک فایل ضبط شده گفت: «در نهایت، مرزهای ما از لبنان تا عربستان سعودی و سپس از مدیترانه تا فرات گسترش خواهد یافت». این ادعاها امروز به ویژه از سوی اسموتریچ وزیر دارایی و بن‌گویر وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی مطرح می‌شود. اسموتریچ اخیرا در مصاحبه‌ای ضمن تأکید بر این ادعا اظهار داشته: «من به صراحت می‌گویم که ما خواهان یک کشور یهودی هستیم که شامل اردن، عربستان سعودی، مصر، عراق، سوریه و لبنان است».

تشدید اخیر اقدامات نظامی اسرائیل در شمال غزه، و گسترش درگیری، بر جاه طلبی مداوم آن برای تحقق چشم انداز اسرائیل بزرگ تأکید می کند. این هدف نه تنها یک آرزوی دیرینه است، بلکه آشکارا توسط مقامات اسرائیلی نیز بیان می شود. بسیاری از افسران اسرائیلی در حال حاضر احساساتی را در رسانه های اجتماعی منعکس می کنند که ادعا می کنند، "همه سرزمین ها از جمله غزه، لبنان و کل سرزمین موعود متعلق به ماست." چنین ایدئولوژی و اصولی؛ پایه و اساس تشکیل حزب لیکود به رهبری نخست وزیر نتانیاهو را تشکیل می دهند.

در مارس سال گذشته، وزیر دارایی دولت اشغالگر، بزالل اسموتریچ، با اظهاراتی مبنی بر عدم وجود «مردم فلسطینی» در یک قرن پیش، جنجال های قابل توجهی برانگیخت. اسموتریچ که به عنوان رئیس حزب صهیونیسم مذهبی نیز فعالیت می کند، این اظهارات را در حالی بیان کرد که در پایتخت فرانسه در مقابل نقشه «اسرائیل بزرگ» ایستاده بود که نه تنها فلسطین، بلکه اردن و بخش هایی از لبنان و سوریه را نیز شامل می‌شود. این امر اعتراض اردن را برانگیخت و منجر به احضار سفیر اسرائیل شد. در حال حاضر، در حالی که دولت اشغالگر به دنبال آواره کردن بیش از دو میلیون نفر از ساکنان غزه است، به نظر می رسد که «اسرائیل» برنامه توسعه طلبانه خود را آغاز کرده است. این تصور توسط الی کوهن، وزیرامورخارجه اسرائیل، تأیید شد و گفت: «مساحت غزه پس از جنگ به آنچه قبلا بود باز نمی‌گردد».

موضوع فراتر از اظهارات اسموتریچ است. نتانیاهو؛ نخست وزیر جانی تروریست بین المللی تحت تعقیب و رهبرحزب راستگرای لیکود، در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل در 27 سپتامبر، دو نقشه ارائه کرد که کرانه باختری و نوار غزه را بخشی از اسرائیل نشان می داد. نقشه اول «نعمت» و دومی «نفرین» نام داشت، که وزارت خارجه فلسطین هر دو را به عنوان نمایشی برای افشای برنامه های توسعه طلبانه راست افراطی تلقی کرد. در اصل، این نقشه ها پیام روشنی را به جهان منتقل می کرد: اسرائیل خود را کشوری با مرزهای گسترده تصور می کند و هر شهرک سازی را که این اهداف توسعه طلبانه را برآورده نمی کند، رد می کند. این اقدام نمادین که نگرانی بسیاری ازکشورها را برانگیخت، صرفاً یک ژست نبود، بلکه اعلامی از قصد اسرائیل برای اجرای سیاست های انجام شده بود.

قبل از سخنرانی نتانیاهو، خاخام افراطی الیزرملامد در 15 ژوئیه 2023 در سایت راست افراطی عبری "یشیوا" دیدگاه مشابهی از این دولت ادعایی ارائه کرد و در مقاله ای مدعی شد که مرزهای "اسرائیل بزرگ" از رود نیل در مصر و از رود فرات در عراق امتداد دارند.

مهمتراز همه، اخیراً، کنست اسرائیل لایحه ای را تصویب کرد که مشروعیت اسرائیل بزرگ را به عنوان ادعای برحق مردم یهود تأیید می کند. علاوه بر این، اعضای آن به قطعنامه ای رأی مثبت دادند که تشکیل کشور فلسطینی در کرانه باختری را رد می کند و فلسطین را به عنوان یک تهدید وجودی برای جمعیت یهودی تلقی می کند. این نشان می‌دهد که اسرائیل نه صلح را می‌پذیرد و نه به دنبال آن است و نه به ایجاد چارچوب‌هایی برای حفاظت از آن فکر می‌کند. علیرغم امیدهای مداوم کشورهای عرب به صلح، واقعیت غیرقابل انکار این است که درگیری با اسرائیل فراتر از اختلافات ارضی است. اساساً مبارزه ای برای هستی است. رویدادهای کنونی صرفاً نشان دهنده تعهد مستمر اسرائیل به استراتژی توسعه طلبانه خود است.

آنچه که نتانیاهو در حال حاضر انجام می دهد، پروژه ای توسعه طلبانه است که مرزها را نادیده می گیرد و به دلیل ضعف مواضع بین المللی و سکوت کشورهایی که عادی سازی را انتخاب کرده اند، رشد می کند و به اشتباه معتقدند که این امر آنها را از شعله های این تجاوز محافظت می کند. واقعیت تلخ این است که هر وجب از خاک عربی، از لبنان و سوریه گرفته تا اردن و مصر، و حتی شبه جزیره عربستان، به هدفی در تیررس پروژه صهیونیستی مورد حمایت آمریکا تبدیل شده است. اکنون حقیقت غیرقابل انکار این است که ابتکار خاورمیانه بزرگ، که مدت ها توسط ایالات متحده حمایت می شد، صرفاً مترادف با مفهوم اسرائیل بزرگ است. این ابتکار مورد حمایت بایدنی است که آشکارا خود را صهیونیستی معرفی می کند و بدون شک از حمایت منافع آمریکا برخوردار است، زیرا ایالات متحده اجازه نخواهد داد خاورمیانه با همه منابع طبیعی خود به آسانی در اختیار روسیه و چین قرار گیرد.  

ما در یک چهارراه حساس ایستاده ایم. یا ملت عرب و جهان باید قبل از اینکه دیر شود برای توقف این جاه طلبی های توسعه طلبانه اقدام کنند، یا تاریخ شاهد خواهد بود که چگونه «اسرائیل» نقشه های منطقه را بر اساس دیدگاه تلمودی خود دوباره ترسیم می کند و خاورمیانه را در چرخه ای از جنگ ها فرو می برد و بلایای انسانی که پایان ناپذیر به نظر می رسد. [3]

اعتراف تاریخی ایهود اولمرت

 «من دیگر نمی توانم به اسرائیل بزرگ فکر کنم و فکر می کنم باید فلسطینی ها را هم در منطقه خاورمیانه دید. به این نتیجه رسیده ام که ایده موجودیت «اسرائیل بزرگ» عملی نیست و هر که از آن سخن بگوید خود را فریب داده است.»

در نگاه اول به این عبارت تصور می شود که یکی از فلسطینی ها و یا یهودیان منتقد رژیم صهیونیستی در خارج از سرزمین های اشغالی این پیش بینی هشدار گونه را کرده است. اما واقعیت غیر از این است ‎ این جملات آخرین حرف های ایهود اولمرت در مقام نخست وزیری است که متأسفانه با آنکه رنگ یک اعتراف تاریخی را داشت اما در هیاهوی ماجرای انتقال قدرت در تل آویو گم شد.

اولمرت در نشست هفتگی کابینه اش در حاشیه بحث ارائه غرامت به آوارگان فلسطینی برگزار شد، گفت:       «ایده اسرائیل بزرگ دیگر به سود ما نیست و این رؤیا دست نیافتنی است» این سخن در همان نگاه اول تفسیرش این است که سران و نخبگان این رژیم دکترین معروف این رژیم را که بر پایه « گسترش ارضی» استوار بود کنار نهاده اند و وصیت معروف مؤسس این رژیم مبنی بر توسعه مرزهای آن از نیل تا فرات دیگر در شصتمین سال حیات اسرائیل به بایگانی تاریخ سپرده شده است.[4]

نگاه تحلیل گران به جاه طلبی‌های توسعه طلبانه رژیم صهیونی در منطقه

1- طرح نیل تا فرات که از ابتدای تأسیس رژیم صهیونیستی از سوی سران تل آویو مطرح شده است، در واقع راهبردی برای استمرار سیاست‌های تهاجمی صهیونیست ها در منطقه است.

2- طرح نیل تا فرات یکی از مهم‌ترین انگاره‌هایی است که رژیم صهیونیستی از ابتدای تأسیس خود به دنبال تحقق آن بوده است. تکرار ادعاهای مربوط به این طرح در شرایط کنونی که رژیم صهیونیستی جنگ را از غزه به لبنان گسترش داده است، نشان از فراهم آوردن ابزار مشروعیت‌بخش برای سیاست گسترش‌ جغرافیایی دارد.

3- به نظر می‌رسد که در صورت عدم وجود گروه‌های مقاومت همچون حماس و حزب‌الله در برابر این رژیم، تل‌آویو با توجه به حمایت‌های همه‌جانبه‌ آمریکا و غرب؛ از مدت‌ها قبل در صدد تحقق این رؤیا بر   می آمد اما با توجه به شرایط داخلی، منطقه ای و بین المللی حاکم بر رژیم صهیونی باید گفت؛ تحقق رؤیا اسرائیل بزرگ، پر.   

4- نتانیاهو بارها تأکیدکرده است که به دنبال استقراریک نظم جدید درسطح منطقه است. دراین نظم جدید، قرار است رژیم صهیونیستی، غزه را به محل اسکان یهودیان و لبنان را به کشوری عاری از حزب‌الله تبدیل کند. البته نباید این نکته را نادیده گرفت که رژیم صهیونیستی تاکنون به هیچیک از اهداف اعلامی خود در جریان جنگ علیه غزه و لبنان دست نیافته است.[5]

5- با توجه به این که موشک ها و راکت های حماس و حزب الله عمق امنیتی اسرائیل را مورد هدف قرار داده و می دهد؛ روشن است که دیگرتل آویو نمی تواند به آرزوی توسعه اراضی وسلطه خویش در فراسوی فلسطین بیندیشد.

پی‌نوشت:

1- Hamas Urges Arab Nations, Muslims to Confront Zionists’ Ambitions. Kayhan .ir. Translator: Asadollah Afshar. Publish Date : Thursday 09 January 2025  

[2] - خشم گسترده در جهان عرب از "نقشه اسرائیل بزرگ" روی یونیفرم صهیونیست‌ها. شبکه العالم: سه شنبه 29 خرداد 1403 - 14:46.  

3- El-Shinawy. Dr. Marwa. Academic and Writer. Netanyahu revives the Greater Israel plan. Dailynews. . Translator: Asadollah Afshar. Publish Date : October 15, 2024 7:18 pm   

[4] - دعویسرا؛ سلیمان. طرح « اسرائیل بزرگ» چگونه ابطال شد؟ ویستا نیوز به نقل از روزنامه ایران

[5] - مرادی کلارده؛ سجاد. طرح نیل تا فرات؛ راهبردی برای استمرار سیاست‌های تهاجمی صهیونیست ها. خبرگزاری مهر: پنجشنبه 26 مهر ماه 1403/  ۱۳:۴۸. کد خبر 6255133. 

دکتر اسدالله افشار

• دکتر اسدالله افشار

• جنبش مقاومت فلسطین

• حماس

• اسرائیل

• رژیم صهیونیستی

• کابینه اشغالگر

• اسرائیل بزرگ

• فلسطین

• رژیم صهیونی

• عراق

• عربستان

• امارات متحده عربی

• جنبش مقاومت حماس