اتحادیه اروپا؛ بحران انرژی و نکته‌ها

پايگاه خبري تحليلي «نيک رو»، اروپا خود را برای بحران انرژی آماده می‌کند زیرا روسیه عرضه گاز طبیعی را کاهش داده و قطع خواهد نمود. اروپا در حال مبارزه برای مهار یک بحران انرژی است که می‌تواند منجر به خاموشی برق، تعطیلی کارخانه‌ها و رکود عمیق شود. روسیه ذخایر گاز طبیعی ارزانی را که این قاره برای راه اندازی کارخانه‌ها، تولید برق و گرم کردن خانه‌ها برای سال‌ها به آن وابسته بود، متوقف کرده است. این امر دولت‌های اروپایی را به تقلای ناامیدکننده برای تامین منابع جدید و یافتن راه‌هایی برای کاهش تأثیر آن با کاهش رشد اقتصادی و افزایش قبوض آب و برق خانگی سوق داده است. این بحران زمانی تشدید شد که گازپروم صادرکننده دولتی روسیه گفت خط لوله اصلی انتقال گاز به آلمان بسته خواهد ماند و دلیل آن را نشت نفت دانست و مدعی شد که به دلیل تحریم‌ها که بسیاری از معاملات با روسیه را ممنوع می‌کند، مشکلات قابل رفع نیستند.
مقامات اروپایی می‌گویند که این یک باج گیری انرژی است که هدف آن تحت فشار قرار دادن اتحادیه اروپا و ایجاد تفرقه است زیرا از اوکراین در برابر تهاجم روسیه حمایت می‌کند.
اروپا به خاطر اتحادش با آمریکا و تحریم‌هایش علیه روسیه در جنگ میان روسیه با اوکراین؛ زیر سایه محاصره انرژی زندگی می‌کند، زیرا ولادیمیر پوتین تهدید کرده است در مقابله با تحریم‌های اروپا و آمریکا شیرهای گاز به این قاره را خواهد بست. اکنون تهدید به واقعیت تبدیل شده است و چشم انداز یک زمستان سرد و تاریک به خانه‌های اروپاییان می‌رسد. در 5 سپتامبرسال میلادی جاری، روسیه اعلام کرد که خط لوله نورد استریم خود را تا زمانی که تحریم‌های غرب اعمال می‌شود، تعطیل می‌کند و قیمت پنچ مارک گاز را تا 30 درصد دیگر افزایش می‌دهد که در حقیقت در حال حاضر معادل حدود400 دلار برای هر بشکه نفت باید محاسبه گردد. کارشناسان بانکی در اروپا تخمین زده‌اند که با قیمت‌های آتی امروز، هزینه‌های سالانه برق و گاز توسط مصرف‌کنندگان و شرکت‌ها در سراسر اتحادیه اروپا می‌تواند به رقم خیره‌کننده 1.4 تریلیون یورو برسد که از 200 میلیارد یورو در مقایسه با سال‌های اخیر افزایش و سیر صعودی داشته است.
شوک انرژی اکنون به یک بحران سیاسی و اقتصادی تمام عیار تبدیل شده است. در حال حاضر 14 درصد از خانواده‌ها در بریتانیا از پرداخت قبوض آب و برق عقب مانده‌اند و حتی کارخانه داران ممکن است به دلیل بالا بودن هزینه‌های سوخت و انرژی کارخانه‌های خود  را تعطیل نمایند و کارگران بیشماری نیز از کار بیکار شوند که این خود یک فاجعه اسف بار برای اروپا به حساب خواهد آمد که چه بسا امنیت و اقتصاد و سیاست اروپا را به چالش کشاند و اروپا را در مسیر تحولات ناخواسته قرار دهد.
با توجه به اوضاع فعلی حاکم بر اروپا، مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها در حال چرخش هستند و رکود در حال ظهور است، در پشت صحنه، هرج و مرج در بازارهای انرژی وجود دارد. از آنجایی که قیمت برق اروپا توسط هزینه‌های تولیدکننده حاشیه‌ای که اغلب از گاز استفاده می‌شود تعیین می‌شود، افزایش گاز نیز به یک شوک برق تبدیل شده است. با افزایش قیمت‌ها، برخی از تولیدکنندگان با مشکل نقدینگی روبرو هستند زیرا طرف‌های مقابل وثیقه بیشتری می‌خواهند: شرکت‌های برق از دوسلدورف تا وین به دنبال نجات هستند. در حال حاضر، شرکت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر و هسته‌ای با هزینه‌های نهایی کم، صدها میلیارد یورو سود بادآورده را دنبال می‌کنند.
در هرحال روسیه گاز را قطع می کند و قطع گاز، قطع برق اروپا را در پی خواهد داشت که گویی اکنون در حال رخ دادن است. دولت‌های اروپایی با قطع گاز از سوی روسیه چه تمهیداتی را برای مردم خود اتخاذ خواهند نمود؟ مقاله حاضر از نگاه کمیسیون اتحادیه اروپا به این پرسش پاسخ می‌دهد.

اقدامات اتحادیه اروپا برای مقابله با بحران انرژی و نکته‌ها
1- قرار است اتحادیه اروپا برای مقابله با بحران انرژی؛ در هفته جاری بسته ای از اقدامات را با هدف کاهش افزایش قیمت گاز و برق که باعث افزایش تورم بی‌سابقه، مختل کردن فعالیت‌های صنعتی و تحمیل صورت حساب‌های سنگین به شهروندان در آستانه زمستان می‌شود، رونمایی نماید.  
2-کمیسیون اروپا در نظر دارد در چند روز آتی و شاید هم همین امروز ( روزچهارشنبه) پیشنهادهای اتحادیه اروپا را ارائه کند تا دولت‌ها بتوانند جزئیات را بررسی و احتمالاً آنها را در نشست 30 سپتامبر وزرای انرژی تأیید کنند.
3-پیش‌نویس پیشنهادی اتحادیه اروپا درآمد حاصل از تولیدکننده‌های برقی را که با گاز کار نمی‌کنند پس می‌گیرد و دولت‌ها را ملزم می‌کند که پول نقد را برای محافظت از مصرف‌کنندگان و صنعت از افزایش قبوض انرژی صرف کنند.
4- پیش نویس پیشنهادات کمیسیون همچنین هدفی را برای کشورها برای کاهش مصرف برق تا 10 درصد مشخص کرده است.
5- در این سند که ممکن است قبل از پیشنهاد رسمی تغییر کند، آمده است که اتحادیه اروپا سقف درآمدی 200 یورویی به ازای هر مگاوات ساعت را برای تولیدکنندگانی که تولید برق آنها با سوخت گاز نیست اعمال خواهد کرد.
سهام شرکت‌های برق اروپا با توجه به این خبر افزایش یافت و تحلیلگران سقف 200 یورویی را نتیجه‌ای بهتر از انتظار برای صنعتی می‌دانند که می‌تواند بدون دلسرد کردن سرمایه‌گذاری به مشتریان کمک کند.
6- مزارع بادی و خورشیدی، نیروگاه‌های زیست توده، نیروگاه‌های هسته‌ای و ژنراتورهای زغال سنگ از جمله مواردی هستند که تحت تاثیر پیش نویس پیشنهادات کمیسیون اتحادیه اروپا  قرار خواهند گرفت.
7- در این سند آمده است که سقف قیمت اعمال می‌شود و درآمدهای اضافی پس از تسویه معاملات برق بازیابی می‌شود، بنابراین از نگاه کمیسیون اتحادیه اروپا  این اقدام مستقیماً بر قیمت‌ها در بازار برق مبادله‌شده اروپا تأثیر نخواهد گذاشت.
8- سقف پیشنهادی بسیار کمتر از قیمت فعلی برق در بازارهای عمده فروشی خواهد بود.
9- قیمت‌های برق اروپا معمولاً توسط نیروگاه‌های گاز تعیین می‌شود، اما هدف این سقف کاهش هزینه‌های برق تولیدی توسط نیروگاه‌های غیر گازی است که هزینه‌های جاری کمتری دارند، زیرا در معرض افزایش قیمت‌ها نیستند.
 10- هدف از پیش نویس پیشنهادات کمیسیون اتحادیه اروپا؛  آزاد کردن پول نقد برای دولت‌هایی است که به دنبال محافظت از مصرف کنندگان و صنعت در برابر افزایش قبوض انرژی هستند. اندیشکده بروگل گفت که کشورهای اتحادیه اروپا در سال گذشته 280 میلیارد یورو (276.95 میلیارد دلار) برای چنین اقداماتی هزینه کرده‌اند. وزیران انرژی اتحادیه اروپا روز جمعه برای بحث در مورد این پیشنهادها گرد هم می آیند.
11- این پیش‌نویس همچنین هدفی را برای کشورهای اتحادیه اروپا برای کاهش 10 درصدی تقاضای برق در ماه، در مقایسه با میانگین همان ماه طی سال‌های 2017-2021، و کاهش 5 درصدی بیشتر در دوره‌های اوج قیمت‌ها مشخص می‌کند.
12- رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، اورسولا فون در لاین، گفته است، این کمیسیون همچنین سقفی را برای قیمتی که اروپا برای گاز به روسیه می‌پردازد، پیشنهاد خواهد کرد. این اقدام در پیش نویس سند گنجانده نشده است.
13- کمیسیون اروپا می‌خواهد درآمد تولیدکننده‌های برقی را که با گاز کار نمی‌کنند، پس بگیرد تا از پول نقد برای جلوگیری از افزایش قبوض مصرف‌کنندگان در زمستان استفاده کند.
14- این طرح بخشی از اقدامات اضطراری است که برای کاهش هزینه‌های گاز و برق که در نتیجه قطع جریان گاز روسیه به اروپا از زمان تهاجم به اوکراین افزایش یافته، افزایش یافته است.
جان کلام این که این ماجرا برای اروپا و مردم اروپا گران تمام خواهد شد و لذا عقل حکم می‌کند و منطق ایجاب می‌نماید در شرایط فعلی سیاستمداران غربگرای اروپایی دست از اتحاد با آمریکا کشیده و از ادامه تحریم‌های روسیه عقب نشینی نمایند که اگر در مسیر غلط فعلی گام بردارند و بر آن اصرار و پافشاری کنند باید منتظر فروپاشی و تحولات سیاسی عمیق کشورهای خود با طغیان مردمشان باشند. عاقبت پیروی از آمریکا برای متحدان آمریکا بدون شک هزینه ساز است و باید پیروان کر و کور اروپایی تاوان این پیروی بی ریشه و بی مأخذ را به قیمت پایان ثبات و آرامش و امنیت در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، حتی نظامی و هنری بپردازند. باید منتظر شد و دید که آیا مسئولان و سردمداران اروپایی مصالح و منافع ملی اروپا را در نظر خواهند گرفت و یا همچنان بر طبل خیانت خود کوبیده و منافع ملی اروپا را فدای مصالح خود با آمریکاییان خواهند نمود؟

دکتر اسدالله افشار

• دکتر اسدالله افشار

• بحران انرژی

• اروپا

• عرضه گاز طبیعی

• خاموشی برق

• تعطیلی کارخانه‌ها

• گازپروم

• صادرکننده دولتی روسیه

• اتحادیه اروپا

• اوکراین

• جنگ میان روسیه با اوکراین

• ولادیمیر پوتین

• تحریم‌های اروپا و آمریکا

• زمستان سرد

• خط لوله نورد استریم

• قطع گاز از سوی روسیه