پیام راهبردی بازگشت سوریه به اتحادیه عرب در منطقه

پايگاه خبري تحليلي «نيک رو»، خالد منزلاوی، دستیار دبیرکل در امور سیاسی بین‌الملل در اتحادیه عرب، ماه گذشته میلادی با نماینده دائم سوریه در اتحادیه عرب در مقر طرفدار اعراب در قاهره دیدار نمود.

در این دیدار، دستیار ضمن تبریک به نماینده سوری در اتحادیه عرب، بر اهمیت کار جمعی برای دستیابی به اهداف سازمان برای ارتقای روند اقدام مشترک اعراب تأکید داشت.

دن کوالیچ، استاد حقوق بشر بین‌المللی در دانشکده حقوق دانشگاه پیتسبورگ، به تهران تایمز می‌گوید که اتحادیه عرب به تازگی متوجه شده است که نمی‌تواند سوریه را به حاشیه ببرد.

پروفسور می گوید: «آنها می دانند که تلاششان برای برکناری اسد شکست خورده است.

اکنون متن کامل مصاحبه را که ترجمه شده و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ در ذیل ارائه می‌نمایم:

س: سوریه یک روز از اتحادیه عرب محروم شد و امروز دوباره مورد استقبال اتحادیه قرار گرفته است. این را چگونه باید تفسیر کرد؟

ج: ما یک ضرب المثل درایالات متحده داریم - اگر نمی توانید آنها را شکست دهید، به آنها بپیوندید. این ضرب المثل در این شرایط به خوبی صدق می کند. تعدادی از کشورهای اتحادیه عرب - به ویژه عربستان سعودی، امارات و قطر - تلاش کردند تا با کمک آمریکا، اسرائیل و ترکیه دولت بشار اسد را سرنگون کنند. بدون دخالت روسیه، ایران و حزب الله، این تلاش ممکن بود به نتیجه برسد، اما در نهایت نشد. اکنون که اتحادیه عرب می بیند دولت اسد پابرجاست و از سقوط رهایی یافته، تصمیم گرفته است که سوریه را دوباره به جمع خود یعنی اتحادیه دعوت کنند.

س: بشار اسد به پایتخت‌های مختلف عربی سفر می‌کند. آیا رهبران عرب از باقی ماندن اسد در قدرت راضی هستند؟

ج: من مطمئن نیستم که رهبران عرب از باقی ماندن اسد در قدرت "راضی" باشند، اما آنها نسبت به آن تسلیم شده‌اند. آنها می‌دانند که تلاش آنها برای برکناری اسد شکست خورده است و این را می‌دانند. اکنون، آنها می‌دانند که باید با سوریه متحد شوند تا با یکدیگر برای رسیدگی به موضوعات مورد علاقه مشترک، مانند جلوگیری از ادامه سرکوب مبارزات مردم فلسطین توسط اسرائیل، همکاری کنند. من فکر می‌کنم که در میان برخی از کشورهای اتحادیه عرب از اینکه تا چه حد به مجرای تلاش‌های غرب برای کنترل و حتی تخریب خاورمیانه تبدیل شده‌اند، تأسف وجود دارد. آنها اکنون در حال بیدار شدن هستند که باید به نفع منطقه عمل کنند و نه به نفع غرب که هیچ نگرانی برای مردم جهان عرب یا اسلام وجود نداشته باشد. برای این تغییر موفقیت آمیز که در حقیقت  تغییر دوری از غرب باشد، کشورهای عرب به دنبال روابط نزدیکتر با روسیه، چین و ایران خواهند بود. این بزرگترین چالش برای هژمونی غرب در این ایام اخیر بشمار می آید.

س: بازگشت سوریه به اتحادیه عرب؛ برای اسرائیل چگونه تفسیر و بازتاب خواهد داشت؟

ج: این عادی سازی روابط با سوریه و همچنین با ایران، نوید خوبی برای اسرائیل ندارد. اکنون مشخص است که کشورهای خاورمیانه علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطینی‌ها متحد می‌شوند. این عادی سازی علاوه براین واقعیت که فلسطینی‌ها بین خود متحد می‌شوند، و اینکه اسرائیل از اختلافات شدید سیاسی داخلی رنج می‌برد، نشان‌دهنده بحرانی کامل برای اسرائیل و تلاش‌های مستمر شکست خورده آنان در هفت دهه می باشد که نتوانسته اند بر مردم فلسطین تسلط یابند و سلطه خود را برایشان دیکته نمایند. این امر حکایتکر آن است که اتحادیه عرب از روسیه، چین و ایران حمایت می کنند تا اسرائیل را به چالش بکشانند.

س: واشنگتن چگونه استراتژی خود را در قبال سوریه پس از عادی سازی بازتعریف خواهد کرد؟

ج: متأسفانه، به نظر نمی رسد که استراتژی ایالات متحده علیه سوریه در نتیجه هر یک از اینها تغییر کند. در واقع، گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه ایالات متحده که هنوز یک سوم سوریه را اشغال کرده ، شروع به سازماندهی مجدد و تسلیح مجدد سازمان‌های تروریستی کرده است که از همان ابتدا بتواند از این طریق سوریه را بی‌ثبات نماید.

به نظر می‌رسد که ایالات متحده استراتژی ضد سوریه خود را در دهه گذشته دو چندان کرده است. علاوه براین، بعید است که آمریکا حمایت خود از اسرائیل و اشغال فلسطین و بلندی های جولان را کاهش دهد. در هر صورت، ایالات متحده حتی ممکن است حمایت خود از اسرائیل و تمایل خود را برای توسعه در منطقه افزایش دهد. البته این تأثیر مستقیم بر سوریه خواهد داشت.

به طور خلاصه، ایالات متحده از تلاش خود برای کنترل خاورمیانه دست برنمی‌دارد و برای مقابله با نفوذ روسیه و چین در منطقه و کمک به اسرائیل در حفظ کنترل بر سرزمینی که اکنون تحت کنترل خود است، به شدت عمل خواهد کرد.

س: رابطه سوریه با جنبش مقاومت پس از بازگشت به اتحادیه عرب چگونه خواهد بود؟

ج: من معتقدم رابطه سوریه با جنبش مقاومت افزایش و گسترش خواهد یافت. تصور من این است که سوریه حمایت خود از فلسطین، حزب الله و مقاومت خود را در برابر آمریکا و اسرائیل افزایش خواهد داد. یکی از شکل‌هایی که این امر به خود خواهد گرفت، تلاش سوریه برای تصرف مجدد بلندی‌های جولان است. من فکر می‌کنم که اسرائیل در منطقه منزوی‌تر خواهد شد و قطعا با توجه به انزوایش؛ حفظ سیطره و سلطه اش بر فلسطین و بلندی‌های جولان سخت‌تر خواهد بود. بدترین ترس آمریکا و اسرائیل در حال تحقق است و آن اتحاد جهان عرب متحد با روسیه، چین و ایران می باشد که در حال تحقق کامل است. مسلما سوریه از این تغییر در موازنه نیروها استفاده کرده  و سود لازم را خواهد برد.[1]
 

جان کلام این که؛از منظرکارشناسان مسایل غرب آسیا بازگشت قاطعانه دوباره سوریه به اتحادیه سران عرب آن هم پس از ۱۱ سال با آرای قاطع، رخدادی فراتر از حضور مجدد یک دولت در یک کنفدراسیون بین‌المللی بوده و به عبارتی نماد شکست سیاست‌های غرب  و متحدان اروپایی، عبری و عربی این بلوک در برابر محور ایرانی ارزیابی می‌شود. و البته به معنای دیگر از این نگاه؛ بازگشت دولت اسد به اتحادیه عرب، به معنای پذیرش نقش و جایگاه جمهوری عربی سوریه در منطقه و تضعیف موضع رژیم صهیونیستی، آمریکا، قطر، سعودی و ترکیه در معادلات منطقه‌ای است.[2]  
 

 
پی‌نوشت:

1. Ebrahim Khalili. Sommayeh. Arab Leaders know their attempt to oust Assad failed . Tehran Times (TT ). July 15, 2023 - 20:57
[2] - علیرضا تقوی نیا ؛ کارشناس مسایل غرب آسیا در این زمینه می گوید: هیچکس گمان نمی ‌کرد در اوج انزوای سیاسی دولت سوریه و با وجود محاصره کامل دمشق و رسیدن تروریست ها به میدان امویین و تصرف ساختمان وزارت دفاع در ۱۸ جولای ۲۰۱۲، بشار اسد در قدرت باقی بماند.  اما او با کمک ارتش عربی سوریه، طرفدارانش و حمایت ایران، روسیه و حزب الله در معادلات میدانی برتری یافت و در قدرت باقی ماند و مخالفانش در عرصه بین المللی از روی استیصال مجبور به پذیرش او شدند.( خبرگزاری تقریب: سه شنبه 19 ارديبهشت ۱۴۰۲ ساعت ۷:۵۹ - ۷:۵۹ - کد مطلب : 592838 )
 

دکتر اسدالله افشار

• دکتر اسدالله افشار

• خالد منزلاوی

• اتحادیه عرب

• نماینده سوری در اتحادیه عرب

• اعراب

• سوریه

• برکناری اسد

• پایتخت‌های مختلف عربی

• سوریه متحد

• عادی سازی روابط با سوریه

• اسرائیل

• کشورهای خاورمیانه

• حمایت از فلسطین

• سازمان‌های تروریستی

• جنبش مقاومت

• رژیم صهیونیستی