اعتبار و حیثیت آمریکا در گرو توافق با ایران در وین

پايگاه خبري تحليلي «نيک رو»، دور هفتم مذاکرات برجامی در دولت سیزدهم( دولت جدید مستقر) از هشتم آذر ماه سال جاری در وین کلید زده شد. در نشست اول این مذاکرات؛ تیم هسته‌ای ایران( 10 آذر ماه) دو متن پیشنهادی درباره رفع تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه جمهوری اسلامی و فعالیت‌های هسته‌ای ایران به گروه 1+4 ارائه نمودند. این دو پیشنهاد، بازتاب‌های متفاوتی را در فضای رسانه‌ای غرب و حتی در میان طرف‌های مقابل بوجود آورد که برخی سیاسی محض بود و برخی دیگر با نگاه فنی به نقد آن پرداختند و بخشی نیز مغرضانه و کینه توزانه از باب عقده گشایی تاریخی – سیاسی، مطالب بی پایه و اساسی را به نظام جمهوری اسلامی ایران نسبت دادند که هیچ ارتباط فنی با مسایل هسته‌ای ایران نداشت و طبعا ارزشی هم برای مطرح نمودن آن‌ها وجود ندارد.

مذاکرات دورهفتم پس از یک توقف 8 روزه در روز پنجشنبه 18 آذر ماه حول دو پیشنهاد ایران مجددا از سر گرفته شد و تا روز جمعه 26 آذر ماه، این نشست برای رسیدن به یک توافق جامع ادامه داشت و نهایتا مذاکرات دور هفتم پس از کش و قوس‌های فراوان و بدون دستیابی به نتایج ملموسی اما امیدوار به نشست دورهشتم جهت حل و فصل موارد اختلافی ایران در چارچوب توافقنامه برجام با آمریکا و سه کشور اروپایی به پایان رسید و طرف‌های مذاکره‌کننده برای رایزنی‌های بیشتر به پایتخت‌های خود بازگشتند. زمان دور بعدی یا بهتر است گفته شود دور هشتم مذاکرات، احتمالا  قبل از پایان ماه دسامبر (سال جاری میلادی) در دی ماه 1400 از سرگرفته خواهد شد.

در خصوص دورهفتم مذاکرات و دونشست آن نکاتی وجود دارد که پرداختن به آن قطعا از نگاه تحلیل گران و صاحب نظران منصف، خالی از لطف نخواهد بود چرا که به تنویر افکار عمومی در این زمینه کمک بسیار شایانی خواهد نمود تا تحت تأثیر جنگ روایت‌ها، جو سازی‌ها و فضاسازی‌های رسانه‌ای که روح و روان را تخریب می‌نماید قرار نگیرند. موارد قابل مطرح فراوان است اما در این یادداشت کوتاه به چند مورد از آن‌ها اشاراتی خواهیم داشت:

1- بدون شک ایران نشان داده است مصمم به احیای برجام و رفع تحریم‌ها در بازه زمانی کوتاه است و از فرصت سوزی و اتلاف وقت گریزان و پرهیز دارد.

2- ایران دستیابی به توافق جامع و همه جانبه را با توجه به شروط از پیش تعیین شده در جهت احقاق حقوق هسته‌ای خود در چارچوب توافقنامه برجام خواستار است و تا به امروز بر همان حقوق خود در چارچوب برجام تأکید و اصرار ورزیده و به کمتر از آن نیز رضایت نخواهد داد و در تحقق این امر بسیار جدی است.

3- آمریکا در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد. تحریم‌های بسیار سنگین ظالمانه و ضد حقوق بشری علیه ایران اعمال کرد. این کشور امروز خارج از گروه برجام است و حقی در مذاکرات ندارد و چنان چه خواهان بازگشت به برجام می‌باشد باید تسلیم خواست‌های معقول و مشروع ایران در چارچوب توافقنامه برجام گردد و از زیاده خواهی‌ها، تهدیدها، ارعاب‌ها و خط و نشان کشیدن‌ها علیه ایران دست بردارد. ایران به هیچ عنوان تحت فشار و تهدید، زیربار توافق با آمریکا نخواهد رفت و با آن موافقت نخواهد نمود.

4- تروئیکای اتحادیه اروپا شامل انگلیس، فرانسه و آلمان که از متحدان استراتژیکی آمریکا هستند بسیار تلاش نمودند که مذاکرات دورهفتم را با فضاسازی، میدان شکست ایران نمایند تا ایران از مواضع خود عقب نشینی نماید و از مقاومت و ایستادگی دست بر دارد. این ترفند اروپاییان مبنی بر مقصرنمایی تهران در گفت‌و‌گوها که از سوی آمریکا قطعا طراحی شده بود با مقاومت تیم هسته‌ای ایران با شکست مواجه و بی اثر گردید. 

5- باید دور هفتم مذاکرات را علیرغم روایت‌های متفاوت و قرائت‌های نه چندان محکم؛ مذاکرات با ایستادگی ایران بر مواضع خود و پافشاری بر مطالباتش دانست که توانست فضا‌سازی‌های تروئیکای اتحادیه اروپا را که از سوی آمریکا نمایندگی داشت با مواضع سازنده و منطقی خود با شکست و عقب نشینی از مواضع ایشان مواجه سازد.

6- در همه دوران که مذاکرات برقرار بوده خاصه همین دوره هفتم که در دولت سیزدهم انجام شد، حاشیه سازی‌ها همیشه بر متن سوار بوده و پرنگ تر از اصل موضوع مورد توجه قرار داشته است که بعضا کل ماجرا را نیز تحت الشعاع قرار می‌داده تا جایی که اصل مذاکره و نشست را زیر سئوال برده و با شکست مواجه ساخته است؛ نمونه‌ها این ادعا بسیار است اما جای بیان مصداقش در این یادداشت نمی‌باشد. آن چه مهم است در این ارتباط بدانیم آن است که این برخوردها از نوع برخوردها و شیوه‌های پایگاه‌های خبری -رسانه‌ای صهیونیسم بین‌المللی است که از شگرد آنان محسوب می‌شود و با خلق اخبار جعلی در سطح وسیع جهانی می‌توانند بر اندیشه و افکار دنیا تأثیرگذاری داشته باشند،که اگر طرف مقابل و یا طرف‌های مقابل از ضعف اطلاع رسانی برخوردار باشند، هجوم همه جانبه این خط دهی‌های مغرضانه شیطنت آمیز موفق شده است در عملیات روانی به راه انداخته شده به پیروزی دست یابد و چون فاتحی مغرور با غرورهرچه تمام تر حیثیت داخلی و بین‌المللی طرف مرعوب گشته و شکست خورده را به بازی گرفته و آبرویش را چوب حراج زند.

7- بیان این نکته مذکور ما را بر آن می‌دارد که به این مهم توجه ویژه داشته باشیم و عرصه اطلاع رسانی را جدی تلقی نماییم و در این میدان قوی ظاهر شویم و با مردم صادقانه صحبت کنیم و به آنان در خصوص موضوعات بسیار مهم که بازتاب داخلی و بین‌المللی دارد گزارش شفاف ارایه نماییم تا آنان اطلاعات لازمه را از پایگاه‌های خبری دشمن دریافت ننمایند. سریع بگویم ما دراین زمینه ضعف اساسی داشته و همچنان از همین ناحیه ضربات سختی را متحمل گشته‌ایم که باید در اصلاح و ترمیم آن جدی باشیم و به سادگی از کنار اقناع افکار عمومی گذر و عبور نکنیم. برگ برنده در بازی‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی نظامی؛ اقناع افکار عمومی است هرکس مردم را داشته باشد شکست نخواهد خورد. مردم منبع لایزال انرژی تمام نشدنی هستند که با تکه بر پشتیبانی آنان می‌توان بر هر مشکلی هرچند سخت و پرمشقت، از آن‌ها عبور کرد و با این حمایت و پشتیبانی حتی می‌توان دشمن را کور و کر و خار و زمین گیرش نمود. سربسته بگویم مشکل هسته‌ای ایران نیز با حمایت و پشتیبانی مردم ایران قابل حل است.

8- آمریکا خوب می‌داند سیاست «فشار حداکثری» ترامپ و هر گونه فشار هوشمندانه از سوی بایدن و تحریم‌های اعمالی آنان با شکست مواجه شده است و باید سیاست خود را نسبت به ایران تغییر دهند و در این تغییر باید کنگره (مجلس و سنا) آمریکا را توجیه و همراه سازند تا توافق جامع تحقق یابد. بایدن خوب می‌داند ادامه این مسیر آمریکا را با مصایب سیاسی چه در داخل و چه در سطح بین‌الملل مواجه خواهد ساخت و اعتبار و حیثیت جهانی‌اش را زیرسئوال خواهد برد و لذا چاره‌ای ندارد قبل از پایان سال میلادی با ایران به توافق دست یابد تا بتواند به اوضاع داخلی و بین‌المللی خود سر و سامانی بخشد. با صراحت لهجه بگویم همه به دنبال توافق هستند و همه از بلاتکلیفی خسته و گریزانند. کافی است آمریکا و متحدانش عاقلانه فکر کنند و عاقلانه تصمیم بگیرند و با ایران مقتدر و با اقتدارکنار بیایند و به هسته‌ای بودن ایران احترام گذارند و حقوق هسته‌ای ملت ایران را ارج نهند و با تمکین از توافقنامه برجام، آرامش را به منطقه و جهان هدیه نمایند. ایران نشان داده است خواهان رسیدن به توافق در نشست‌های وین می‌باشد و در مذاکرات انجام شده حسن نیت خود را تا به امروز ثابت کرده است. 

نگارنده امیدوار است دورهشتم مذاکرات که در چند روز آینده در وین برگزار خواهد شد مثبت ارزیابی شود و طرف‌های مقابل برای دست یافتن به یک دستورکاری که مذاکرات را به سرانجامی رسانند اهتمام ورزند و توافق را هرچند که پیش بینی آن با توجه به فضاسازی سنگین روانی سخت نموده است به واقعیت نزدیک سازند و در عمل نشان دهند باب مذاکره و دیپلماسی در هر سطحی از اختلافات بین‌المللی؛ چاره ساز و گره گشا است و می‌تواند موفقیت نسبی را برای همگان به ارمغان آورد. آیا این مهم در مذاکرات دورهشتم در دی ماه محقق خواهد شد و این نبرد حساس اراده‌ها به فرجامی نیکو منتهی خواهد شد؟ و آیا مذاکره و دیپلماسی در این آزمون نمره قبولی خواهد گرفت؟

 دکتر اسدالله افشار

• دکتر اسدالله افشار

• هفتم مذاکرات برجامی

• احیای برجام

• رفع تحریم‌ها

• برجام

• مذاکرات