آیا آمریکا در نشست 8 آذر به ایران تضمین خواهد داد؟

پايگاه خبري تحليلي «نيک رو»، هشتم آذر ماه سالجاری( 29 نوامبر) دور جدید گفتگوهای برجام در وین بعد از پنج ماه توقف کامل و با توجه به کارشکنی‌ها و فرصت سوزی‌های متعدد و مکرر از سوی آمریکا و سه کشور اروپایی از سر گرفته خواهد شد.

اگرچه نمی‌توان به مذاکرات پیش رو خوش بین بود اما برای این شروع مجدد هم نباید از پیش قضاوت نمود؛ با این حال راهی است که باید طی شود و باید تکلیف دیپلماسی هسته‌ای با تمام ظرفیت‌هایش در این موضوع خاص معین و مشخص شود. البته ایران همچنان به آمریکا و اروپاییان اعتماد ندارد چرا که آنان صادقانه و شفاف وارد میدان مذاکره نشده و تا کنون نه تنها به تعهدات برجامی خود عمل نکرده‌اند بلکه همچنان با بیانیه‌های سیاسی غیرفنی بچه گانه تکراری خود و تحریم‌های جدید گاه و بی گاهشان نشان داده‌اند میلی برای به سرانجام رساندن مذاکرات برجامی ندارند! این نکته مهم را نه ایران که بلکه افکار عمومی دنیا و برخی رسانه‌های جهانی وابسته به استکبار بارها تکرار و تأیید کرده‌اند که آمریکا ناقض برجام بوده و باید هزینه خروج از برجام را نیز تقبل کند.

تارنمای آمریکایی فارین پالیسی در نوشتاری ضمن پایبندی ایران به مفاد برجام و نقض آن از سوی آمریکا در این یادداشت به حقانیت ایران در برجام اشاره داشته و یادآور شده است: تهران حتی تا یک سال پس از خروج دولت دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری سابق آمریکا از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، برجام را به‌صورت کامل رعایت می‌کرد و تنها پس از خودداری اروپا از اجرای تعهداتش در این پیمان در برابر تحریم‌های ثانویه ایالات‌متحده، اقدام به کاهش پایبندی خود به محدودیت‌های هسته‌ای کرد.

فارین پالیسی در ادامه همین نوشتار دولت آمریکا را از برداشت نادرست سیاست سازان ایالات‌متحده از مواضع تهران و استفاده از ادبیات تهدید علیه ایران برحذر داشته و هشدار داده است چه بسا این شیوه و روش در برخورد با تهران موجب تخریب روند دیپلماسی و از بین رفتن امید باقیمانده برای دستیابی به توافق گردد.

این نشریه اقدام به اعمال فشار به ایران را از سوی آمریکا اگر مؤثر و قوی و کارساز نباشد مخرب توصیف و باعث بحران و اوج گیری خشونت و تنش میان تهران و واشنگتن قلمداد کرده است. نگاه نویسنده در این یادداشت آنست که دولت جو بایدن باید با حسن نیت وارد مذاکرات شود، از مواضع خصمانه خود علیه ایران دست بردارد، به فکر منافع و امنیت ملی آمریکا باشند و در عمل و در بازگشت به برجام و انجام تعهداتش، اعتماد ایران و جامعه بین‌الملل را جلب نمایند تا با جبران گذشته این دیوار بی‌اعتمادی که ترک خورده و شکسته است، ترمیم و اصلاح شود و ایران هم به حقوق هسته‌ای صلح آمیزش دست یابد. آیا آمریکا واقعا به آن چه یادداشت نویس فارن پالسی بیان داشته است عمل خواهد کرد؟ آیا آمریکا متحول شده است و به حقوق داخلی و بین‌المللی ایران احترام خواهد گذاشت و با صداقت و شفافیت به میز مذاکره وین باز خواهد گشت؟

 پیشینه آمریکا پیشنه خوبی نیست در سابقه آمریکا همه چیز وجود دارد جز صداقت و شفافیت. این آمریکا همچنان غیر قابل اعتماد است که اگر تمایل به حل مشکلات خود با ایران داشت هرگز در بحبوحه برقراری مجدد مذاکرات بازگشت به برجام برشدت تحریم‌­ها وفشارهای ضدحقوق بشری خود­علیه ایران نمی‌پرداخت و با عدول از آن گام مثبتی را برای اثبات حسن نیت خود نشان می‌داد که حاضر است عملا مسائل فیما بین ایران و خودش را حل نماید و دست از شرارت‌های خود با دولت و ملت ایران بردارد و حقوق مشروع هسته‌ای صلح آمیز ایران را به رسمیت بشناسد. دنیا به ایران حق می‌دهد که به آمریکا اعتماد نکند و هرگز آن را باور نداشته باشد زیرا دولت مردان آمریکا خواه جمهوری خواهان باشند و خواه دموکرات‌ها هردو فاسد، ضد حقوق بشر و هردو به شدت ناقض پیمان‌های بین­المللی و ناقض حقوق مشروع ملت­ها و دولت‌ها هستند.

کارنامه سیاه استکبار غرب کارنامه‌ای سراسر استعماری و سراسر پر از ظلم و جنایت و قتل و غارت و کشتار است. این کارنامه جایی برای اعتماد نمی‌گذارد و چه بیچاره بودند افراد و دولت‌هایی که با این سابقه تاریخی و سیاسی سیاهِ آمریکا دل به وعده‌های آمریکا بسته بودند تا از این مسیر حقانیت حقوق هسته‌ای ایران را آشکار سازند و تحریم‌ها را رفع نمایند تا برای ملت گشایشی حاصل شود! این مسیر غلط با غفلت یا قصور یا خیانت یا خوش بینی بیش از حد به آمریکاییان و یا به هر دلایل غیر عقلایی که رقم زده شد؛ گره از مشکلات کشور که باز نکرد بماند بلکه دشمنان را گستاخ تر نموده و برای ایران عزیز چنگ و دندان بیشتری نشان دادند.   

ایران بیش از حد به سهم خود به دیپلماسی فرصت داده و اگر لازم باشد باز با صبوری این فرصت را خواهد داد تا حسن نیت خودش را در مسائل بین‌المللی نشان دهد چرا که ایران خواهان حل مسالمت آمیز حقوق مشروع ملت ایران با جهان است و با داشتن منطقی قوی و محکم تا رسیدن به حقوقش از مواضع اصولی خودش کوتاه نخواهد آمد و برای سربلندی کشور و ملتش هرکاری لازم باشد انجام خواهد داد و در این مسیر نیز زیربار حرف زور هم نخواهد رفت و میدان و عرصه را برای جولان قلدرهای جهانی عربده کش قداره بند نفس کش طلب، نه باز خواهد گذاشت و نه ترک  خواهد نمود بلکه در برابر زیاده خواهی آنان تا رسیدن به حقوق و منافع ملی اش خواهد ایستاد و از تهدید و ارعاب این قدرت‌های غارتگر جهانی هراسی به خود راه نخواهد داد چنان چه تا کنون نداده است.   

شایان ذکر است پکن و مسکو  و اتحادیه اروپا با صدور بیانیه از مذاکرات 1+4 که از روز 29 نوامبر آغاز خواهد شد حمایت کرده‌اند. در بیانیه ‌این اتحادیه آمده است: کمیسیون مشترک برجام به صورت حضوری در روز 29 نوامبر در وین برگزار خواهد شد. کمیسیون مشترک به نیابت از جوزپ بورل توسط انریکه مورا نمایندگی خواهد شد. در این جلسه، نمایندگان چین، فرانسه، آلمان، روسیه ، انگلیس و ایران حضور خواهند داشت.

در ادامه این بیانیه آمده است: شرکت‌کنندگان به رایزنی‌ها درباره چشم‌انداز بازگشت احتمالی ایالات متحده به برجام و چگونگی حصول اطمینان از اجرای موثر و کامل توافق توسط همه طرف‌ها ادامه خواهند داد.

البته باید به آنان تفهیم کرد چشم انداز بازگشت آمریکا زمانی به برجام مفید و چاره ساز است که از مواضع غیراصولی خود علیه ایران دست بردارد و تضمین‌های مورد نظر ایران را درباره عدم خروج از برجام که اصلی‌ترین عامل متوقف ماندن مذاکرات وین بوده است را تأمین نماید. اگر غیر از این باشد قطعا مذاکرات مجدد وین موفق نخواهد بود و نشستی خواهد بود به مانند نشست‌های قبلی بی تأثیر و بی‌خاصیت با فرصت سوزی‌های تکراری و خط و نشان کشیدن‌های سیاسی بعضا بحران ساز و چالش برانگیز بین‌المللی. پس لازم است آمریکا به شکرانه بازگشت رؤیایی خود به برجام هوشمندانه در مذاکرات شرکت کند و با تضمین دادن به ایران از به بن بست کشیده شدن مذاکرات جلوگیری نماید.

آیا آمریکا این تضمین را خواهد داد؟ از مواضع گذشته تا به امروز آمریکا این امر بنا بر مواضع دولتمردان آمریکایی بعید بنظر می‌رسد و این پیشینه می‌تواند بر سر مذاکرات آتی در 8 آذر(29نوامبر) سایه سنگینی باشد که مذاکرات را با بن بست مواجه سازد.

 امید است تیم دیپلماسی ایران نسبت به این موضوع اشراف داشته باشد و چاره‌ای اندیشیده باشد و با دست پر در برابر عدم همراهی آمریکا؛ بازیگردان اصلی نشست آتی باشد. 

• دکتر اسدالله افشار

• دیپلماسی هسته‌ای

• تعهدات برجامی

• گفتگوهای برجام

• مذاکرات برجامی

• هزینه خروج از برجام