ضرورت بررسی همه جانبه پاسخ آمریکا؛ مهم و حساس

پايگاه خبري تحليلي «نيک رو»، ناصرکنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه از دریافت پاسخ آمریکا به نظرات ایران برای حل و فصل موضوعات باقی‌مانده در مذاکرات رفع تحریم، از طریق هماهنگ‌کننده اروپایی گفت‌وگوها طی عصر روز چهارشنبه 2 شهریور ماه سال جاری خبر داد. وی در این خصوص اعلام کرد: بررسی دقیق نظرات طرف آمریکایی آغاز شده و جمهوری اسلامی ایران پس از تکمیل بررسی‌ها، نظرات خود در این رابطه را به هماهنگ‌کننده اعلام خواهد کرد. بالاخره آمریکاییان با تأخیر معنادار پاسخ خود را ارسال و این پاسخ قطعا باید با دقت از سوی مقامات و مسئولان ذی ربط کشورمان مورد بحث و بررسی دقیق همه جوانب قرار گیرد تا از حقوق هسته‌ای صلح آمیز ملت ایران به خوبی دفاع شود و به منافع ملی و بین‌المللی کشور عزیزمان آسیب و خدشه‌ای وارد نشود. اکنون که تیم مذاکره کننده و مقامات مسئول در این امر پاسخ را دریافت نموده‌اند ضرورت دارد با حساسیت و با دقت بالا در تمامی ابعاد،  به بررسی نکات مطرح شده در پاسخ آمریکاییان پرداخته و با صراحت و شفافیت به محتوای پاسخ ورود نمایند و ملاکشان در بررسی و پاسخ، بر مبنای مصالح و منافع ملی ایران باشد. مسلما بررسی کنندگان نامه به خوبی می‌دانند که کلمات و واژه‌ها بکار رفته در پاسخ آمریکاییان علاوه بر بار سیاسی متداول، بار حقوقی داشته و می‌تواند نقش تعیین کننده و بسزایی در حق و حقوق هسته‌ای ایران در قالب برجام ایفا نماید. بنابراین با توجه به نکته کلیدی بیان شده توصیه می‌شود در بررسی همه جانبه پاسخ آمریکاییان؛ از افراد حقوقدان فهیم صاحب نظر در عرصه بین‌الملل که از علم و تجربه هردو بهره برده‌اند استفاده شود تا ضریب خطا در دریافت فهم از محتوای پاسخ به حداقل رسد. یکی دیگر از نکات مهم در بررسی پاسخ ارسالی از سوی آمریکاییان این مطلب مهم است که تکلیف عبارات و واژه‌ها و کلمات دوپهلو تکلیفشان مشخص شود و به آیند حواله داده نشود. کشور ما با توجه به متن توافق قبلی برجام که از واژها و کلمات دو پهلو استفاده شده بود کم ضرر و خسران نصیبش نگشت و چه ساده مذاکره کنندگان قبلی از زیربار مسئولیت خود شانه خالی کردند و نسبت به آن تا به امروز نیز نه پاسخگو بوده‌اند و نه حتی یک عذرخواهی کوچک و خشک و خالی از این مردم با حیا کرده‌اند!
یادآوری این موضوع از آن جهت است که بررسی کنندگان نامه پاسخ آمریکاییان، به سادگی از کنار واژه‌ها و عبارات نگذرند چرا که حقوق ملتی به درک درست از مفاهیم در این پاسخ نهفته است که اگر با وسواس، مورد بحث و بررسی قرار نگیرد منافع ملی کشورمان برباد رفته و تا ابد باید چوب آن را بر پیکر جامعه خود و نسل آینده این مرز و بوم احساس کنیم.
به تیم بررسی کننده یک جمله می‌گویم مراقب باشید شرمنده ایران و ایرانی نشوید تا در تاریخ ایران به نیکی از شما یاد شود چرا که در برهه‌ای از تاریخ این کشور قرار گرفته‌اید که با تصمیم شما حقوق و منافع ملی این کشور احیا و ثبات خواهد یافت و یا اگر این حقوق و منافع ملی، از سوی شما خدای ناکرده دودستی تقدیم دشمنانش شود در تاریخ از شما  به نیکی یاد نخواهد شد. پس بررسی کنندگان نامه پاسخ آمریکاییان وظیفه دشواری برعهده دارند و باید به عواقب مثبت و منفی وظایف خود آگاهی یابند تا سربلندی ملتی را رقم زنند. جا دارد باز تأکید شود:
1- فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح آمیز بوده و براساس پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا به امروز صورت گرفته است و بارها مورد تأیید آژانس بوده است.
2- ایران در طول 20 سال گذشته بهترین همکاری‌ها را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته و بیش از آن چه آژانس استحقاق آن را داشته باشد از خود نرمش و حسن نیت در عمل نشان داده است.  
3- امروز که مدیرکل آژانس نوکر تمام عیار استکبار غرب و صهیونیسم بین‌الملل است و بر طبق نظر آنان با موضوع هسته‌ای ایران برخورد سیاسی نه فنی نموده و می‌نماید، ایران هم با خاموش کردن 27 دوربین، سطح همکاری‌های خود را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کاهش داده تا ثابت کند زیر بار فشارهای سیاسی نرفته و تسلیم شانتاژها نخواهد شد و فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای خود را بی‌وقفه تا به سرانجام رسیدن اهدافش در این خصوص ادامه خواهد داد.
4- در بررسی نامه پاسخ آمریکاییان و احتمالا توافق پیش رو، ظرفیت‌ها و امکانات تحقیقاتی، تجهیزاتی و‌... برنامه هسته‌ای کشورمان باید لحاظ و تضمین شود تا با لطایف الحیل به تعطیلی کشانده نشود که اگر به این نکته مهم توجه نشود باید فاتحه برنامه هسته‌ای خودمان را بخوانیم و از رشد و شکوفایی در صنعت، اقتصاد، بهداشت و ... نیز خداحافظی نماییم.  
5- در بررسی پاسخ دریافت شده باید دقیق باشیم که آیا کل تحریم‌ها به یکباره لغوخواهند شد؟ آیا تحریم‌های غیرهسته‌ای نیز از بین خواهند رفت؟ و اصولا ماجرای تضمین آمریکا در توافق پیش‌روی چگونه خواهد بود و چگونه خیال ایران را از این بابت راحت خواهند نمود؟ پرداختن به مطالبات دیگر ایران هم  باید مشخص شود و راهکارهای آن نیز ارائه گردد.
6- نکات بیان شده از نکات مهم و ضروری مذاکرات برجام و ختم آن بوده و همچنان از اهمیت و اولویت برخورداراست و جایگزینی برای آن متصور نمی‌باشد ولذا چنان چه پاسخ ارایه شده از سوی آمریکاییان صریح و شفاف نباشد و پر از ابهامات باشد چگونه می‌شود به آن‌ها اعتماد کرد و خواستار  پاسخگویی آنان در برابر مطالبات ایران شد؟ اگرچه تا کنون از مفاد پاسخ آمریکاییان، نکته‌ای به بیرون درز و منتشر نشده است اما می‌توان حدس زد که چه بسا ممکن است بخشی از افکار صهیونیزم بین‌الملل در پاسخ ارایه شده نقشی را ایفا نموده باشد که در این صورت بررسی کنندگان نامه باید نسبت به این موضوع هم حساسیت داشته باشند و هم به موقع موضع گیری مناسب از خود نشان دهند و تیر آنان را که در تاریکی شلیک شده است پاسخی در خور دهند.
جان کلام این که پاسخ ارایه شده با دقت بحث و بررسی شود، در پذیرش تعجیل نگردد، به واژه‌ها و کلمات خوب دقت گردد و با بینش سیاسی – حقوقی به تحلیل آن‌ها  پرداخته شود، و در باب ابهامات آن روشنگری صورت پذیرد و تمام مطالبات درخواستی ایران نیز با رفع تمام ابهامات با تضمین‌هایش بی‌کم‌وکاست اجرایی و عملیاتی گردد تا توافقی خوب و محکم از این رهگذر حاصل آید و حقوق هسته‌ای و منافع ملی ایران نیز بعد از 20 سال تأمین گردد. توافق خوب یعنی همین و هرچیزی غیر از این باشد یعنی باخت. باید دنبال برد بود  و از باخت فاصله گرفت و گریزان بود.

دکتر اسدالله افشار

• دکتر اسدالله افشار

• سخنگوی وزارت امور خارجه

• پاسخ آمریکا

• مذاکرات

• تیم مذاکره

• پاسخ آمریکاییان

• برجام

• مذاکره

• آژانس بین‌المللی انرژی اتمی