جنگ در اوکراین و پیامدهای آن از نگاه جوزپ بورل

پايگاه خبري تحليلي «نيک رو»،
 

اشاره:

یادداشت زیر با عنوان« جنگ در اوکراین و پیامدهای آن برای اتحادیه اروپا» به قلم جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و امنیت می‌باشد که در همین سال میلادی جاری  نگارش شده و اصل آن در وب سایت‌های اتحادیه اروپا قابل مطالعه می‌باشد. از آن جا که این یادداشت حاوی مطالب مهم است متن با رعایت دقت و امانت ترجمه و برگردان گشته و امید است مفید ارزیابی گردد.    

جنگ پوتین علیه اوکراین در حال حاضر باعث کشته شدن هزاران نفر و همچنین خسارت‌های اقتصادی بزرگ در سطح جهان شده است. ما باید تاثیر سومین شوک نامتقارن را در 15 سال آینده در داخل و خارج از کشور کنترل کنیم. رهبران اتحادیه اروپا در اجلاس غیررسمی در ورسای توافق کردند که انعطاف‌پذیری اقتصادی اروپا را تقویت کنند، واردات انرژی ما از روسیه را به شدت کاهش دهند و با تقویت جدی دفاع اروپا پیش ببرند.

جنگ علیه اوکراین که روسیه آغاز کرد در حال حاضر پیامدهای اقتصادی قابل توجهی در این کشور دارد، جایی که روبل نیمی از ارزش خود را از دست داده و تورم در حال افزایش است. بورس مسکو کارایی خود را از دست داده و بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی مانند ایکیا، مک دونالد، ویزا و مسترکارت، روسیه را ترک کرده‌اند. انتظار می‌رود اقتصاد روسیه در سال جاری که رو به اتمام است حداقل 15 درصد کوچک شود. روسیه که تضعیف و منزوی شده، در آینده به شدت به چین وابسته خواهد شد.

با این حال، ما شاهد آثار قابل توجهی از این جنگ و پیامد‌های آن در اروپا هستیم، با افزایش قیمت انرژی احتمالاً در سایر موارد اقتصادی و معیشتی نیز افزایش قیمت ادامه خواهد یافت. اتحادیه اروپا، باید بپذیردکه برای متوقف کردن این جنگ ظالمانه باید هزینه‌ای بپردازد: آینده امنیت ودموکراسی در اروپا به آن بستگی دارد. بهایی که باید بپردازد بهای آزادی است.

اقتصاددانان اروپایی جنگ در اوکراین را سومین شوک نامتقارن برای اروپا می‌دانند و می‌گویند اتحادیه اروپا در دو دهه گذشته، پس از بحران مالی وبحران اقتصادی یورو 2008 و همه گیری کووید-19 آن را تجربه کرده است. شوک نامتقارن یک تغییر ناگهانی در شرایط اقتصادی است که برخی از کشورهای اتحادیه اروپا را بیش از سایرین تحت تاثیر قرار می‌دهد. جنگ دراوکراین در واقع به دلیل هجوم پناهجویان و وابستگی شدید آنها به گاز روسیه، تأثیر بسیار بیشتری بر کشورهای همسایه گذاشته است.

 جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و امنیت در این خصوص می‌گوید؛ برای جلوگیری از شوک‌های نامتقارن از تضعیف اتحادیه اروپا، باید ظرفیت خود را برای نشان دادن همبستگی با کشورهایی که بیشترین آسیب را دیده‌اند افزایش دهیم. این همان کاری است که ما پس از بحران 2008-2009 انجام دادیم، حتی اگر در انجام آن کند بودیم. این همان کاری است که ما در مواجهه با تأثیر اقتصادی همه‌گیری کووید-19، هم از طریق تجمیع خرید واکسن و هم از طریق طرح نسل بعدی اتحادیه اروپا انجام دادیم. این همان کاری است که اکنون باید انجام دهیم.

ذکر این نکته ضروری است تا بدانیم پیامدهای جنگ در اوکراین در مرکز اجلاس غیررسمی رهبران اتحادیه اروپا در ورسای بررسی گردید. سران کشورها و دولت‌ها توافق کردند که وابستگی‌شان را به واردات گاز، نفت و زغال سنگ روسیه در اسرع وقت حذف کنند. در آن اجلاس اظهار شد نمی‌توانند واردات انرژی از روسیه را  ادامه دهند. ولذا قرار شد کمیسیون تا پایان ماه مارس 2022، طرحی برای تضمین عرضه در فصل زمستان آینده ارائه نماید و تا پایان ماه می‌ جزئیات مربوط به طرح REPower اتحادیه اروپا برای پایان دادن به وابستگی به واردات سوخت‌های فسیلی از روسیه را مشخص نماید.

به موازات آن، سران کشورها و دولت‌ها قرار شد در نشست بعدی شورای اروپا در 24 تا 25 مارس به تأثیر افزایش قیمت انرژی بر شهروندان و مشاغل اتحادیه اروپا بپردازند.  جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و امنیت می‌گوید به طورخاص، احتمالاً نیاز به بازنگری در سیستم قیمت‌گذاری عمده‌فروشی برق خود داریم، که در حال حاضر برای همه منابع انرژی توسط قیمت گاز هدایت می‌شود، حتی اگر تولید برق با سوخت گاز کسر بسیار کوچکی از کل است.

جوزپ بورل می‌گوید این طرح پیامدهای داخلی مهم بسیاری برای اتحادیه اروپا و همچنین برای سیاست خارجی آن دارد. سه راه برای کاهش وابستگی ما به روسیه عبارتند از: تنوع بخشیدن به منابع، بهره وری انرژی وتسریع انرژی‌های تجدیدپذیر. در جبهه تنوع، ما باید خرید گازطبیعی مایع(LNG/Liquefied natural gas) [1]خود را از تامین کنندگانی مانند ایالات متحده، قطر، نروژ، تولیدکنندگان آفریقایی و دیگران افزایش دهیم.
 

جوزپ بورل در یادداشت خود می‌گوید؛ برای رسیدن به این هدف، به ویژه به زیرساخت‌هایی نیاز داریم که قادر به دریافت و پردازش LNG  (Liquefied natural gas)  باشند. اینها در حال حاضر در اروپا بسیار نابرابر توزیع می‌شوند، برای مثال، بسیاری در اسپانیا، اما تقریباً هیچ کدام در آلمان یا در کشورهای اروپای مرکزی و شرقی وجود ندارد. با این حال، ما در حال حاضر فاقد خطوط لوله کافی بین اسپانیا و بقیه قاره هستیم. ما باید زیرساخت جدیدی ایجاد کنیم و خودمان را برای جمع آوری این منابع LNG سازماندهی کنیم.
 

او در ادامه یادداشت خود می‌نویسد؛ علاوه بر این، ما باید مصرف انرژی در اتحادیه اروپا و در نتیجه نیاز خود را به گاز و همچنین به نفت و زغال سنگ کاهش دهیم که روسیه نیز تأمین کننده اصلی ماست. در غیر این صورت، تلاش‌های ما برای کاهش وابستگی به روسیه درخطر است که منجر به افزایش شدید صورتحساب انرژی اتحادیه اروپا شود. ما همچنین باید از جایگزین کردن این وابستگی بیش از حد خارجی به دیگری هم اجتناب کنیم. در عین حال، ما باید استقرار انرژی‌های تجدیدپذیر را تسریع کنیم. در سال 2020، تقریباً همه کشورهای اتحادیه اروپا از اهداف تعیین شده در سال 2008 برای سهم انرژی های تجدیدپذیر فراتر رفته بودند، اما هنوز نیاز به تقویت این روند وجود دارد. این هدف برنامه اقدام Fit for 55 است که سال گذشته توسط کمیسیون برای اجرای تعهدات کاهش انتشار ما در گلاسکو پیشنهاد شد. باید در اجرای آن تسریع کنیم.
 

بورل در این یادداشت نوشته است که در نهایت، این جنگ ما را نیز مجبور خواهد کرد که هزینه‌های دفاعی خود را افزایش دهیم. ما باید بیشتر خرج کنیم، اما مهمتر از همه برای خرج بهتر، اتحادکشورهای اروپایی است که مهم می‌باشد. برخی از کشورهای عضو، مانند آلمان، با 100 میلیارد یورو هزینه‌های دفاعی اضافی در سال 2022 و افزایش بودجه دفاعی به بالای 2 درصد تولید ناخالص داخلی از سال 2024، اقدامات جدید مهمی را در این زمینه انجام داده‌اند. اگرچه هزینه‌ها هنوز خیلی کم است اما همیشه با تصمیمات دردناکی همراه می‌باشد چرا که بدهی عمومی بالا و منابع عمومی کمیاب هستند، اما ولادیمیر پوتین به وضوح برای ما چاره‌ای در این خصوص باقی نگذاشته است.
 

او معتقد است با بازگشت جنگ به خاک اروپا، همه ما در اروپا باید به طور فعال تری در مسئولیت امنیت خود مشارکت کنیم. قطب‌نمای راهبردی که من تهیه کرده‌ام و در حال تطبیق آن با شرایط جدید هستیم، باید در 21 مارس توسط شورای روابط خارجی تصویب شود. چارچوبی برای استفاده از این وسایل اضافی به شیوه‌ای کارآمد و هماهنگ در داخل اتحادیه اروپا فراهم می‌کند و مکملیت کامل با ناتو را تضمین می‌کند. با آژانس دفاعی اروپا، ما همچنین ساختار هزینه‌های نظامی و شکاف‌های سرمایه گذاری خود را تجزیه و تحلیل خواهیم کرد و ابتکارات بیشتری را برای تقویت پایگاه صنعتی و فناوری دفاعی اروپا پیشنهاد خواهیم کرد.
 

علاوه بر این، این جنگ در حال حاضر باعث هجوم گسترده پناهجویان به اتحادیه اروپا شده است. تا به امروز و در حال نگارش این یادداشت که هستم، بیش از 2 میلیون نفر از مرزهای ما عبور کرده‌اند و انتظار می‌رود تا زمانی که پوتین به تجاوزات خود ادامه دهد، این تعداد در روزها و هفته‌های آینده بیشتر افزایش یابد. همسایگان اوکراین در اتحادیه اروپا بسیج و همبستگی قابل توجهی در استقبال از این پناهندگان نشان داده‌اند. در اینجا نیز، ما در حال حاضر به کشورهای اتحادیه اروپا که مستقیماً درگیر هستند کمک می‌کنیم تا با این هجوم مقابله کنند و در آینده باید کارهای بیشتری انجام دهیم. اما موضوع پناهندگان همچنین سوال گسترده تری را در مورد تجدید سیاست مشترک ما در مورد پناهندگی و مهاجرت برای ایجاد همبستگی بیشتر ایجاد می‌کند، روندی که در سال 2020 آغاز شد اما هنوز نهایی نشده است.
 

بورل در این یادداشت از دغدغه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی خودنیز سخنی به میان آورده و می‌گوید؛ جنگ در اوکراین و همچنین جلوگیری از سرایت این درگیری به سایر نقاط جهان و حل بحران های دیگر مهم و ضروری است. ما مدت زیادی است که برای کمک به یافتن راه حل سیاسی برای بحران سیاسی و انسانی در ونزوئلا کار می‌کنیم. ما همچنین باید تنش‌ها را در منطقه خلیج فارس کاهش دهیم که ارتباط نزدیکی با ازسرگیری برجام، توافق هسته‌ای ایران دارد، پرونده‌ای که ماه‌ها بر روی آن سخت کار کرده‌ایم. ما همچنین باید وضعیت بالکان غربی یا قفقاز را از نزدیک رصد کنیم.
 

این جنگ همچنین پیامدهای مهمی برای کشورهای نوظهور و در حال توسعه واردکننده انرژی خواهد داشت. آنها حتی بیشتر از ما از افزایش قیمت سوخت‌های فسیلی متضرر خواهند شد. و این فقط در مورد انرژی نیست. تأثیر بر بازار غلات، گندم وهمچنین ذرت، آفتابگردان و کود، که روسیه و اوکراین صادرکنندگان اصلی آنها بودند، نیز قابل توجه خواهد بود. قیمت محصولات اساسی کشاورزی از قبل بالا بود. آنها احتمالاً با پتانسیل عمده برای ایجاد رنج و بی ثباتی سیاسی بیشتر افزایش خواهند یافت.
 

سال گذشته شاهد بودیم که کشورهای درحال توسعه بیشترازکشورهای توسعه یافته ازتاثیراقتصادی همه گیری کووید-19 آسیب دیده‌اند. گرسنگی و فقر جهانی دوباره به میزان قابل توجهی افزایش یافته بود. جنگ در اوکراین ممکن است اوضاع را از این نظر بدتر کند و خطر ناآرامی‌های بزرگ مربوط به افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی را در پی دارد، همانطور که قبلاً در گذشته در شرایط مشابه دیده‌ایم. با وجود مشکلات خود، ما باید حمایت خود را از کشورهای فقیرتری که بیشتر از اثرات غیرمستقیم این جنگ متاثر شده اند، از جمله در آفریقا و خاورمیانه افزایش دهیم.
 

بورل در پایان یادداشت خود می‌نویسد؛ با حمله به اوکراین، ولادیمیر پوتین ما را وادار می‌کند که فوراً در بسیاری از عناصر سازمان داخلی و جهان بینی خود تجدید نظر کنیم. ما باید برای دفاع از امنیت وارزش‌های دموکراتیک خود با این چالش مواجه و رو به رو شویم و چاره اندیشی کنیم.
 

پی‌نوشت:

[1] - گاز طبیعی مایع (LNG) گاز طبیعی (عمدتاً متان، CH4، با مقداری مخلوط اتان، C2H6) است که برای سهولت و ایمنی ذخیره سازی یا حمل و نقل بدون فشار، به شکل مایع خنک شده است. حدود 600/1 حجم گاز طبیعی در حالت گازی (در شرایط استاندارد دما و فشار) را اشغال می کند.
 
 

نام مقاله: The war in Ukraine and its implications for the EU

منبع: EUROPEAN UNION WEBSITES (وب سایت های اتحادیه اروپا )

نویسنده: جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و امنیت

برگردان: دکتر اسدالله افشار

• دکتر اسدالله افشار

• جوزپ بورل

• The war in Ukraine and its implications for the EU

• جنگ در اوکراین

• اتحادیه اروپا

• جنگ پوتین علیه اوکراین

• اقتصاد روسیه

• افزایش قیمت انرژی

• ودموکراسی در اروپا

• قیمت انرژی

• عمده‌فروشی برق

• پناهجویان

• برجام

• توافق هسته‌ای ایران