چه اتفاقی برای سیاست بایدن در قبال ایران افتاده است؟

پايگاه خبري تحليلي «نيک رو»،

• آمریکا با ایران باید به عنوان یک قدرت هسته‌ای رفتار کند
• گریز هسته‌ای ایران به صفر رسیده و واشنگتن اکنون باید با تهران به عنوان یک قدرت هسته‌ای بالفعل رفتار کند.
• ایران به اندازه کافی اورانیوم با درجه تسلیحاتی برای ساخت بمب در عرض چند روز و به اندازه کافی برای مونتاژ شش سلاح در ۳۰ روز در اختیار دارد.
• پس از 7 اکتبر کاخ سفید و متحدانش برای ایجاد توازن بین منافع و اولویت ها با دو گزینه روبرو هستند: 1- مشارکت در منطقه‌ای که بیش از پیش تحت سلطه ایران و نیروهای نیابتی آن می باشد و یا 2-  واگذاری منطقه به  ایران مملو از برنامه تسلیحات هسته‌ای خطرناک. انتخاب باید واضح باشد.

جوبایدن تنها چند ماه پس از چند ماه حضور در کاخ سفید، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت : «خوشحال است که ایران با مشارکت در بحث‌های مستقیم با ما و با شرکایمان در مورد چگونگی حرکت به جلو و آنچه که هست، موافقت کرده است. ما باید تا به توافق هسته ای ایران در دوران اوباما برگردیم. این صریح ترین اظهارات او به عنوان رئیس جمهور در مورد سیاست ایران بود که متعهد به دنبال کردن آن شده بود.
حالا سه سال بعد، این بحث‌ها مدت‌هاست که از هم پاشیده شده و با... هیچ چیز جایگزین شده است. در واقع، نظرسنجی از دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان کنگره، مقامات دولت، دیپلمات‌های خارجی و ناظران ایران این موضوع را تأیید می کند و آن این که دولت بایدن اکنون هیچ سیاست قابل تشخیصی در مورد ایران و برنامه هسته‌ای آن ندارد.
مؤسسه علم و امنیت بین‌الملل مرتباً ارزیابی‌هایی درباره وضعیت برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران ارائه می‌ دهد. اکنون زمان لازم برای مونتاژ سلاح هسته‌ای ایران - به صفر رسیده است. در واقع، این بدان معناست که ایران به اندازه کافی اورانیوم با درجه تسلیحاتی برای ساخت بمب در عرض چند روز و به اندازه کافی برای مونتاژ شش سلاح در مدت 30 روز را در اختیار دارد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در حالی که ارقام این مؤسسه را تایید نمی‌کند، در نشست شورای حکام در 14 اسفند ( 4 مارس) آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصریح کرد که این نهاد بین‌المللی درک بسیار کمی از آنچه در ایران می‌گذرد، دارد و توضیح داد که «آژانس تداوم دانش در مورد تولید و موجودی سانتریفیوژها، روتورها، دمنده ها، آب سنگین و کنسانتره سنگ معدن اورانیوم را از دست داده است.»

 پیشرفت‌هایی که در کار تسلیحات هسته‌ای ایران و تصمیم این کشور برای غنی‌سازی اورانیوم تا 60 درصد صورت گرفته است، نشان می‌دهد که سیاست قبلی دولت بایدن مرده است. کالین کال از مقامات سابق پنتاگون در شهادت خود در بهمن 1402 ( فوریه 2023 ) به کنگره گفت که «هنوز این دیدگاه وجود دارد که اگر بتوانید این موضوع را از طریق دیپلماتیک حل کنید و محدودیت‌هایی را بر برنامه هسته‌ای ایرانی ها بازگردانید، بهتر از گزینه‌های دیگر است. اما در حال حاضر، برجام روی یخ است.» بایدن به طور خصوصی حتی جلوتر بود و به زنی که در یک گردهمایی در آبان 401 ( نوامبر 2022 ) شرکت کرده بود گفت که توافق هسته ای ایران "مرده" است. وقتی رابرت مالی، فرستاده ویژه ایران به دلیل نقض‌های امنیتی که هنوز نامشخص  است از سمت خود تعلیق شد ، به نظر می‌رسید که همه امیدها برای تجدید توافق هسته‌ای ایران از بین رفته است

علیرغم تحریم های رسمی ایالات متحده، صادرات قوی نفت ایران به چین بدون همچنان ادامه دارد. شاید دولت بایدن هنوز به نوعی توافق برای مهار برنامه هسته ای امیدوار باشد. شاید ترس از جهش قیمت نفت در سال انتخابات باعث بی‌اعتنایی خزانه‌داری شود. یا شاید دولت بایدن اکنون نگران است که بی‌توجهی به این مشکل به ایران تسلط بیشتری داده می شود - به این معنی که اکنون باید با ایران به عنوان یک قدرت هسته‌ای بالفعل رفتار کند.

به همین ترتیب، قدرت‌های اروپایی که در سال 2015 در تحکیم برجام با ایالات متحده شریک بودند و خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا از این توافق را در سال 1397 ( 2018 ) محکوم کردند، ناگهان به نظر می‌رسند که علاقه‌ای به پیشرفت سلاح‌های هسته‌ای ایران ندارند. در پی نشست نگران کننده ماه آبان (نوامبر)  شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، کشورهای موسوم به E3  (انگلستان آلمان و فرانسه) و ایالات متحده در کنار هم ایستادند تا تصمیم ایران برای افزایش تولید غنی سازی اورانیوم به 60 درصد را محکوم کنند.

اما به گزارش رویترز در آن زمان، «متحدان هیچ اشاره‌ای به پیامدهایی که ایران برای افزایش تولید ممکن است با آن مواجه شود، نکردند».
موضوع عجیب اینکه در خصوص مکانیسم ماشه برای اعمال مجدد همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران به طرز عجیبی با بی تفاوتی  کشورهای فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایالات متحده علیرغم حمایت ایران از روسیه در اوکراین مواجه شده و علاقه‌ای بیش از لفاظی به این بازگشت فوری نشان نداده‌اند.
پس از 7 اکتبر، کاخ سفید و متحدانش برای ایجاد توازن بین منافع و اولویت ها با دو گزینه روبرو هستند: 1- مشارکت در منطقه‌ای که بیش از پیش تحت سلطه ایران و نیروهای نیابتی آن می باشد و یا 2-  واگذاری منطقه به  ایران مملو از برنامه تسلیحات هسته‌ای خطرناک. انتخاب باید واضح باشد.

نوشته دانیل پلتکا ، یکی از اعضای ارشد برجسته در موسسه امریکن اینترپرایز.
26 مارس 2024
تارنمای فارین پالیسی
برگردان و کوتاه سازی علی اصغر شهدی
 

• علی اصغر شهدی

• قدرت هسته‌ای

• گریز هسته‌ای ایران

• تسلیحات هسته‌ای ایران

• صادرات قوی نفت ایران به چین

• غنی‌سازی اورانیوم